Het is algemeen geweten dat het vertrouwen in de politiek verschrikkelijk laag is. Hoewel dit bij “de politiek” stilaan doordringt is de reactie eerder lauw. Ze heeft dan wel een burgerbevraging zoals ‘Een land voor de toekomst’ georganiseerd maar het is naïef te denken dat deze volstaat om de algemene ontevredenheid weg te nemen. Deze bevraging lijkt eerder “windowdressing”. Uit academische hoek komen er wel af en toe remediërende voorstellen. Zo stellen Daan De Zutter en Brian Sabbe een nieuw en democratischer kiesstelsel voor, gebaseerd op het concept van modulair stemmen. (Knack 20-11-2022 ). Dit zou een oplossing kunnen bieden aan het probleem dat maar weinig kiezers zich volledig terugvinden in één partijprogramma. Het principe is eenvoudig: Het parlement wordt verdeeld in 5 themakamers. De burgers kunnen dan per thema hun stem uitbrengen op de partij die het best bij hen past d.w.z. naargelang welke partij hun op deze thema’s het best vertegenwoordigt. Modulair stemmen biedt met andere woorden een democratische correctie voor kiezers die zich niet volledig terugvinden in hun geprefereerde partij en hierdoor de waarde van hun stem zien afnemen. Dit gemoduleerd verkiezen zou de burger het gevoel geven meer impact te hebben op het beleid.
Blijft toch nog het probleem bestaan dat na de installatie de burgers op geen enkele wijze het beleid nog kunnen bijsturen of enig initiatief nemen. Het is weer wachten tot de volgende verkiezingen om een stem uit te brengen in de hoop iets te kunnen bijsturen. Ook al krijgen in dit modulaire systeem verschillende partijen in de verschillende thema’s de meerderheid, toch blijft de partijdoctrine hier het beleid bepalen. De inbreng van de burger blijft ook hier ondermaats. De particratie wordt misschien wat verzwakt maar zeker niet overwonnen.
Hier wordt uitgegaan van de premisse van een representatieve democratie waar de vertegenwoordigers van het volk hun mandaat krijgen via verkiezingen. Het geloof bestaat dat democratie gelijkgesteld is aan verkiezingen. Verkiezingen zijn immers vaak de enige manier waarop burgers die geen lid zijn van een politieke partij – dus verreweg de meeste mensen – invloed kunnen hebben in de politiek.
Bij Meer Democratie vzw streven we naar een echte democratie die naam waardig. In een ware democratie kunnen, naast het – al of niet gelote - parlement, de burgers zelf wetsontwerpen indienen en die door het parlement of via referenda laten goed- of afkeuren. Zo heeft iedereen de mogelijkheid om via een gegarandeerd vrije en gelijke stem deel te nemen aan de wetsproductie. Zowel door hierin initiatieven te kunnen nemen als door erover te stemmen. Want stemmen is iets heel anders dan “verkiezen” van volksvertegenwoordigers of partijen. In plaats van te kiezen voor partijen stemmen ze zelf voor of tegen wetten . Wanneer voorafgaand aan het referendum voldoende tijd wordt voorzien om voor- en tegenargumenten in een publiek debat aan bod te laten komen, dan kunnen burgers wel degelijk doordacht hun stem uitbrengen. Dat is pas echte democratie.
Sluit u aan bij Meer Democratie vzw en steun ons om dit mogelijk te maken. Onze acties zijn alleen mogelijk door mensen als u. Meer Democratie krijgt geen subsidie en de meeste private fondsen sluiten politieke doelstellingen uit. Help ons nog sterker te staan en word Vriend voor een maandbedrag dat u zelf kiest. Daarmee zorgt u dat we snel kunnen handelen en acties op langere termijn kunnen plannen. Maar ook met een eenmalige donatie helpt u onze acties vooruit!