Fouad Gandoul schrijft in De Tijd van 04-06-2021:
“Hoe geavanceerder een maatschappij, des te meer moeten de leiders inzien dat ze feilbaar en kwetsbaar is….” Een liberale democratie bestaat zolang een meerderheid van de burgers zich ermee identificeert, doordrongen is van specifieke morele axioma’s (zoals vrijheid, gelijkheid en solidariteit), en daar in haar stemgedrag ook gevolg aan geeft…. In een gezonde democratie gaan vrijheid en verantwoordelijkheid echter hand in hand. Je kan het ene niet opeisen zonder het andere aan de dag te leggen. Wie dat wel doet, neemt een glibberig pad en geeft toe aan een totalitaire verleiding…. De demagoog zet de kiezer aan om met anderen de confrontatie aan te gaan, zonder zelf expliciet op te roepen tot geweld. Niet om als vrije en gelijke burgers samen te werken maar om de publieke ruimte te ‘zuiveren’, te onderwerpen en te beheersen. De demagoog zet de kiezer aan om met anderen de confrontatie aan te gaan, zonder zelf expliciet op te roepen tot geweld. Niet om als vrije en gelijke burgers samen te werken maar om de publieke ruimte te ‘zuiveren’, te onderwerpen en te beheersen.”
Hoe ontstaat de totalitaire verleiding? Dit kan toch alleen maar als er één of meer “leiders” de macht naar zich toetrekken. Iemand die zich als leider profileert en als dusdanig wil verkozen worden kan niet anders dan in meer of mindere mate “demagogisch” te werk gaan om stemmen te halen. De totalitaire verleiding treedt niet op als het de vrije en gelijke burgers zelf zijn die hun samenleving op direct democratische wijze vorm geven. “In een gezonde democratie gaan vrijheid en verantwoordelijkheid echter hand in hand.” Dit houdt in dat de burgers zelf wetsvoorstellen kunnen indienen en zo nodig er ook, via referenda, zelf over stemmen. Of via een bindend referendum op burgerinitiatief corrigerend kunnen inwerken op de politieke besluitvorming. Ook een ‘geloot’ parlement waarvan de leden dan echt de burgers vertegenwoordigen, en niet de partijen, verhoogt de democratie. Boven de burgers staat er dan geen “leider”.
Sluit u aan bij Meer democratie vzw en steun ons zodat we samen met u een echte democratie kunnen realiseren.
