Michel Vandersmissen schrijft in Knack van 18-08-2021:
Cato Léonard werd in 2011 gevraagd om mee te werken aan de burgerraad G1000. Tien jaar later is ze er nog altijd mee bezig. Ze is een van de tien experts die door de federale regering zijn aangesteld om een grote burgerenquête voor te bereiden. De enquête is dringend nodig, vindt Léonard, want nooit was het wantrouwen in de politiek zo hoog.
“Hoe gaat dat in zijn werk? Ierland kan als voorbeeld dienen. Een representatieve groep burgers wordt uitgeloot die gedurende enkele dagen in gesprek ging over een bepaald onderwerp: voor- en tegenstanders, samen met enkele experts. Pas daarna is hun voorstel uitgewerkt in een referendum dat naar het parlement ging. Politici hebben altijd het laatste woord. Zij moeten beslissen, maar wel na overleg met de burgers….” En Léonard verklaart hierbij: “Een enquête zoals wij die gaan doen is totáál iets anders dan een bindend referendum. In een referendum vraag je de mensen wat ze denken voordat ze hebben nagedacht. Bij een proces van burgerparticipatie vraag je de mensen wat ze denken, nadat ze erover hebben gediscussieerd en nagedacht. Deze enquête is maar de eerste stap”…. “ Een van de thema's in de enquête is de versterking van de democratie, bijvoorbeeld door meer kansen te geven aan burgerparticipatie”
Volgens Meer Democratie vzw moeten we deze kans grijpen om voorstellen te doen rond directe democratie, vooral om een bindend referendum op volksinitiatief mogelijk te maken. Hiertoe is een aanpassing van de grondwet nodig. Hiervoor heeft Meer Democratie vzw reeds belangrijke input klaar. Catho Léonard beweert in Knack: “In een referendum vraag je de mensen wat ze denken voordat ze hebben nagedacht. Bij een proces van burgerparticipatie vraag je de mensen wat ze denken, nadat ze erover hebben gediscussieerd en nagedacht.”
Voor Meer democratie vzw is dit een verwarring stichtende uitlating. Wellicht verwart Catho Léonard een referendum met een plebisciet. Het referendum op volksinitiatief staat in schril contrast met een “volksraadpleging” ook wel “plebisciet” genoemd. Zo een volksraadpleging wordt vaak - ook door academici – verkeerdelijk een referendum genoemd. Zo zijn Brexit en aanverwante volksraadplegingen geen referenda maar plebiscieten: nep-referenda die door politici van bovenaf zijn uitgeschreven en “vraag je de mensen wat ze denken voordat ze hebben nagedacht,” om hun eigen doelstellingen te dienen. Terwijl plebiscieten tools zijn voor politici om burgers te manipuleren, is de werking van echte referenda juist omgekeerd: hiermee kunnen de burgers politici corrigeren als hun beslissingen als onrechtvaardig worden aangevoeld. Meer nog: In een ware democratie kunnen naast het parlement de burgers zelf wetsontwerpen indienen en die door het parlement of via referenda laten goed- of afkeuren. Op deze manier wordt rekening gehouden met alle lagen van de bevolking. Iedere burger, uit gelijk welke laag dan ook, heeft zo de mogelijkheid om via een gegarandeerd vrije en gelijke stem deel te nemen aan de wetsproductie. Zowel door hierin initiatieven te kunnen nemen als door erover te stemmen. Wanneer voorafgaand aan het referendum tijd wordt voorzien om voor- en tegenargumenten in een publiek debat aan bod te laten komen, dan kunnen burgers wel overdacht hun stem uitbrengen. Dat is pas echte burgerparticipatie!
Sluit u bij ons aan en steun ons om een echte democratie te installeren.