De Belg wantrouwde politici en bankiers nooit meer dan vandaag. Brandweermannen, artsen en leraars zijn volgens Vlamingen, Walen en Brusselaars dan weer het meest te vertrouwen.
Het marktonderzoeksinstituut Gfk gaat al enkele jaren na in welke beroepen de Belg het meeste vertrouwen heeft. 'Wat dit jaar toch wel opmerkelijk is, is het feit dat het vertrouwen in vrijwel alle beroepscategorieën achteruitgaat', stelt Mark Hofmans, de algemeen directeur van Gfk. 'Van de twintig beroepsgroepen die we aan een duizendtal Belgen hebben voorgelegd, verliest het gros in vergelijking met vorig jaar terrein.' Enkel de artsen, de liefdadigheidsinstellingen en de journalisten gaan vooruit. Al blijven de journalisten nog steeds ruim onder de drempel van 50 procent hangen.
Volgens Hofmans viel het bij dit onderzoek ook op dat de Belg extremere standpunten inneemt. 'De ondervraagden kunnen telkens kiezen tussen 'zeer veel vertrouwen' of 'een beetje vertrouwen', dan wel 'zeer veel wantrouwen' of 'een beetje wantrouwen'. Doorgaans nestelen de Belgen zich in het centrum en kiezen ze voor het vrij genuanceerde 'een beetje'. Dit jaar werd er echter opmerkelijk vaak voor 'zeer veel' gekozen.'
Vlamingen hebben algemeen gezien iets meer vertrouwen dan Franstaligen. Jongeren en vrouwen meer dan 55-plussers en mannen. Gfk voert een gelijkaardig onderzoek uit in 21 andere landen. Op de resultaten daarvan is het nog enkele maanden wachten.
De top drie in ons land blijft in vergelijking met vorig jaar identiek. Brandweermannen, artsen en leraars zijn volgens Vlamingen, Walen en Brusselaars het meest te vertrouwen. Daarna volgen postbodes, de politie en het leger. Het leger is wel een van de sterkere dalers. 'De voorbije jaren was er sprake van een soort Flahaut-effect in Wallonië', aldus Hofmans. 'De gewezen PS-minister van Defensie slaagde er blijkbaar in om het vertrouwen in de militairen te doen toenemen aan de overkant van de taalgrens. Huidig minister Pieter De Crem (CD&V) kan de daling bij de Franstaligen niet compenseren in Vlaanderen.'
De effecten van de financiële crisis missen duidelijk hun uitwerking niet. De bankiers maken relatief gezien de grootste val en vallen terug tot hun laagste score ooit. 'Hier gaat het echt snel', aldus Hofmans. 'Een drietal jaar geleden haalden de bankiers nog scores rond de 70 procent. Vandaag heeft slechts 9 procent van de ondervraagden veel vertrouwen in bankiers. Amper een jaar geleden was dat nog bijna het dubbele.'
Ook bedrijfsleiders en CEO's hebben het in deze crisistijden niet onder de markt. Zij blijven in de onderste regionen van de vertrouwensbarometer vertoeven. Vooral bij 55-plussers ligt het vertrouwen dramatisch laag. Het is wel vreemd dat tegelijk ook de vakbonden achteruitgaan. Blijkbaar hebben de slachtoffers van de crisis niet het gevoel dat de bonden een oplossing of houvast kunnen bieden.
Nog een trap lager dan de CEO's staan de reclamemensen en marketeers. De enige categorie die nog minder vertrouwen inboezemt, zijn de politici. Vorig jaar daalde het vertrouwen in onze bestuurders van 27 tot 20 procent. Dat was ook niet onlogisch na de aanslepende crisis die volgde op de federale verkiezingen van 2007. Maar ook het voorbije jaar en de komst van premier Herman Van Rompuy (CD&V) hebben de negatieve spiraal niet kunnen ombuigen.
'De rol van de politiek in de zaak Fortis met de Leterme-saga, de Reynders-toestanden en de affaire-De Gucht wordt de politiek zwaar aangerekend', merkt Hofmans op. Opmerkelijk is dat 40 procent van de Vlamingen de politici 'zeer veel' wantrouwt. In Brussel en Wallonië ligt dat respectievelijk op 48 en 54 procent. Het aantal mensen met 'zeer veel' vertrouwen in de politiek is nog nauwelijks te meten.
Marktonderzoeksinstituut Gfk peilde voor deze enquête bij een representatief staal van 945 Belgen. Die werden in de laatste week van maart telefonisch ondervraagd. Om het totale vertrouwen te berekenen werden de categorieën 'zeer veel vertrouwen' en 'een beetje vertrouwen' samengeteld.
Bron: Steven Samyn - De Standaard - 06.05.2009