Naar aanloop van de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen van 26 mei lanceerde Meer Democratie een grote kandidatenbevraging. Duizenden kandidaat-volksvertegenwoordigers werden uitgenodigd de democratische pledge te ondertekenen. Hiermee gaven zij aan – eenmaal verkozen – alles in het werk te stellen om het bestuur te democratiseren.
Bekijk de gemaakte beloftes!
- Op federaal niveau konden de kandidaten intekenen voor de wettelijke implementatie van het bindende referendum op initiatief van burgers; een gelote burgerraad (in navolging van het Ostbelgien model) en een betere petitiewetgeving. Men kon ook een eigen initiatief formuleren.
Resultaten federale bevraging/pledge
- Op regionaal/Vlaams niveau engageerde men zich voor de wettelijke implementatie van het (consultatieve) referendum; een meer burgervriendelijke petitiewetgeving en het burgerbudget. Ook hier kon men een eigen initiatief aanbrengen.
- De Europese pledge voerden we uit samen met onze partnerorganisatie Democracy International. Verzochte toezegging: de organisatie van nationale en Europese burgerpanels over de democratische toekomst van Europa. De uitkomsten moeten in wetgeving worden uitgewerkt met aansluitend een referendum over de eindresultaten.
Resultaten Europese bevraging/pledge
Resultaten
Het aantal intekeningen bedraagt 244 (158 intekeningen voor het Vlaamse niveau, 68 voor het federale niveau en 18 voor het Europese niveau)
Dit is een pak minder dan de vorige pledge die Meer Democratie lanceerde naar aanloop van de gemeenteraadsverkiezingen: toen tekenden meer dan 5435 kandidaten onze pledge.
Burgers porren kandidaten aan
U moet weten dat de intekeningen aanvankelijk met mondjesmaat binnen liepen.
Daarom zetten we uiteindelijk een tandje bij en deden we een beroep op de kiezers. Aan de burgers werd de mogelijkheid geboden om via één druk op een link alle kandidaten uit hun kieskring een ‘aanpormail’ te sturen. Zo werden de kandidaten aangemoedigd een belofte af te leggen: werk maken van méér burgerdemocratie tijdens de volgende legislatuur.
Deze actie was bijzonder succesvol: meteen schoot het aantal engagementen de lucht in! Voelden de kandidaten de hete adem van de burgers? Sommige kandidaten kregen tientallen e-mails in hun mailbox.
Dit viel niet bij iedereen in goede aarde. Wij ontvingen nogal wat kwade e-mails van (kandidaat-)politici die werden overstelpt met aanporverzoeken. Na verschillende klachten/dreigementen zagen wij ons genoodzaakt deze actie - vroegtijdig te beëindigen.
Duiding van de resultaten op federaal niveau
Op federaal niveau lieten de traditionele rechtse partijen (én sp.a) de pledge geheel links liggen. Enkel Groen en PVDA tekenden in, al bleek dit geen stormloop.
Partijen die weinig tot geen engagementen deden: sp.a, CD&V, open VLD, N-VA en Vlaams Belang.
Vooral de kleine, nieuwe en/of niet-traditionele partijen tekenden in via hun lijsttrekker: de Piratenpartij, partij PRO en de BUB.
Duiding van de resultaten op Vlaams niveau
Op het Vlaamse niveau zijn duidelijk andere trends merkbaar.
Op dit lagere echelon staan de traditionele partijen wat meer open voor de directe democratie.
Groen: 59
Vlaams Belang: 40
Open VLD: 24
PVDA: 8
Ook de kleine, niet-traditionele en/of nieuwe partijen – de Burgerlijst, de Piratenpartij, partij Pro en de Coöperatie – tekenden in.
Bengelen helemaal achteraan het peloton: N-VA, sp.a en CD&V.
Een vuistregel lijkt wel:
- hoe hoger het bestuurlijke echelon, hoe kleiner de goesting in directe democratie (hier weegt de wurgende partijdiscipline duidelijk door)
- hoe lager het bestuurlijke echelon, hoe groter de keuze- en bewegingsvrijheid van de kandidaten
Duiding van de resultaten van de Europese pledge
18 Belgische europarlementariërs tekenden de pledge, waarvan 12 door Groen/Ecolo, gevolgd door Volt Europa (5) en sp.a (1).
Belofte maakt schuld
Na de verkiezingen houden Meer Democratie de kandidaten aan hun woord. We gaan na wie van de geëngageerde kandidaten bij de coalitievormingen betrokken zijn en polsen hoe kandidaten en partijen de daad bij het woord willen voegen.
• worden de voorstellen tot democratische vernieuwing besproken en idealiter in het parlement besproken?
• kan Meer Democratie vzw helpen door het aanleveren van burgervriendelijke modelverordeningen?
We beleggen afspraken, volgen democratische evoluties actief op, spelen kort op de bal en rapporteren aan u op regelmatige basis. Hou dus zeker onze website en onze social media in het oog!
Zelf actie ondernemen? Teken de Petitie 'Laat de burgers beslissen via referenda' hier!