De EGG. “Succes meten we af aan sociale en ecologische maatstaven”

Samenvatting door Guido De Bruyker.

Een belangrijke en hoopgevende vernieuwing die zich voltrekt op economisch én democratisch vlak is de Economie van het Gemene Goed, het geesteskind van de Oostenrijkse econoom Christian Felber.

Felber, is professor, auteur en activist. Hij vervangt de financiële bedrijfsbalans resoluut door Gemene Goed Balans. Return on investment is hierin ondergeschikt aan de impact op het algemeen belang. Financiële balans gaat alleen over geld, de middelen dus, terwijl een Gemene Goed Balans over het doel van de overneming gaat. Op nationaal niveau dient BNP (Bruto Nationaal Product) te wijken voor GGP (Gemene Goed Product). De onmiddellijke aanleiding van dit idee was de vaststelling dat het systeem dat gebaseerd is op winstmaximalisatie er niet in slaagt maatschappelijk wenselijke resultaten te genereren: ongelijkheid verminderen, het leefmilieu sparen, machtsconcentratie tegengaan etc.

Uit onderzoek in Duitsland en de UK blijkt  bijna 80 %  van de bevolking een Gemene Goed Product te verkiezen boven het BNP. Een belangrijke pijler van GGP is dan ook democratie. Felber baseert zich op de scheiding der machten, die hij als de eerste voorwaarde beschouwt van een soevereine democratie. Het principe van de scheiding der machten is ontstaan uit het risico op machtsconcentratie. Daarom stelt hij voor om ook de grootste bedrijven en banken op te splitsen en de grootste vermogens te herverdelen. Een verdieping van de scheiding der machten, zo noemt hij het.
Het beleidsstelsel van de meeste landen noemt hij een ‘postdemocratie’. Hij pleit voor een ‘soevereine democratie’ en ziet het meeste heil in de aanvulling van het parlement met een geloete soevereine burgervergadering (geloot om de grootste onafhankelijkheid te waarborgen). Die zou banken niet toelaten too big to fail te worden noch ze te ‘redden’ met belastinggeld, zou geen kapitaalvlucht naar offshore belastingparadijzen toestaan, zou geen ongelimiteerde ongelijkheid toelaten – allemaal onderzochte voorbeelden waarin het parlement de tegenovergestelde beslissingen neemt van de wens van de meerderheid.

In de praktijk gaat hij uit van een aantal fundamentele waarden (democratie, transparantie, duurzaamheid ...) waarvan de mogelijke verwezenlijkingen in stappen beschreven worden. Elke volgende stap krijgt een hogere score. Een eveneens gelote conventie stelt de elementen op van het GGP. Vastgelegde stappen zijn er niet. Het blijft heel flexibel . 
De hamvraag: is hier al veldwerk mee verricht? Al meer dan 500 bedrijven maken blijkbaar gebruik van een Gemene Goed Balans en dozijnen laten zich auditen door de Economie van het Gemene Goed. Het Europees Economisch en Sociaal Comité, orgaan van de EC, sprak in 2015 zijn voorkeur uit voor de Economie van het Gemene Goed als model voor een ethische Europese economie.
Overheden blijken niet weigerig om dit te ondersteunen. Het proces loopt voorlopig zo: privébedrijven maken een Gemene Goed Balans op, waarna overheden dit opmerken en het verplichten voor overheidsbedrijven. Op lokaal niveau steunen  sommige overheden ethische bedrijven; in Portland, Oregon, heft het stadsbestuur extra belasting op bedrijven met een grote interne loonongelijkheid. Felber: “De ervaring leert dat nationale overheden bij nieuwe initiatieven altijd willen weten: ‘Zijn er al anderen die dit Doen?’ Als je dan een paar steden kan opsommen, is er veel bereidheid om erin mee te gaan.’ Zie ook https://www.ecogood.org/nl/

Triodos-magazine De Kleur Van Geld nr. 139, LENTE 2020: Interview met econoom Christian Felber.

https://www.triodos.be/nl/artikelen/2020/christian-felber-de-economie-vo...

 

Contact

Meer Democratie VZW
Koetsweg 13
B-3010 Kessel-lo
Ondernemingsnr. 0456.119.338

welkom@meerdemocratie.be
+32 456 37 23 82 (Brigitte George)

Bankrekening

IBAN: BE23 5230 8007 5191
BIC: TRIOBEBB

Privacybeleid en voorwaarden